> Κατάλογος Σταθμών Διαδρομής Κωνσταντινούπολη - Ρώμη: «Μέγας Κωνσταντίνος»
Κωνσταντινούπολη
Η Κωνσταντινούπολη, η βασιλεύουσα πόλη της βυζαντινής αυτοκρατορίας, καταλαμβάνει την τριγωνική χερσόνησο που σχηματίζεται μεταξύ του Κεράτιου κόλπου, του Βοσπόρου και της θάλασσας του Μαρμαρά, και εκτείνεται μέχρι τις απέναντι ασιατικές ακτές.
Η πόλη κτίστηκε στη θέση μιας αποικίας των Μεγαρέων που είχε πάρει το όνομα του ιδρυτή της, Βύζαντα. Ο Μέγας Κωνσταντίνος αναγνώρισε τη στρατηγική θέση της περιοχής που δέσποζε στο Βόσπορο και έλεγχε τις εμπορικές διαδρομές που συνέδεαν τη Μεσόγειο με τη Μαύρη Θάλασσα, την ανατολή με τη δύση. Περισσότερα
Πύθιο
Το κάστρο του Πυθίου είναι χτισμένο σε χαμηλό λόφο στα δυτικά όρια της παραποτάμιας περιοχής του Έβρου και απέχει 15 χμ. από το Διδυμότειχο και την Αδριανούπολη. Ιδρύθηκε ανάμεσα στο 1330 και 1340 από τον Ιωάννη ΣΤ’ Καντακουζηνό και αποτέλεσε στρατιωτικό φρούριο και προσωπικό καταφύγιό του κατά την περίοδο των εμφυλίων πολέμων του 14ου αιώνα. Μετά την κατάληψη του κάστρου από τους Οθωμανούς, γύρω του αναπτύχθηκε ένας νέος οικισμός με το όνομα Καλελί Μπουργκάζ, όπου στα χρόνια της επανάστασης ετάφη ο απαγχονισμένος πατριάρχης Κύριλλος ΣΤ’. Περισσότερα
Διδυμότειχο
Το βυζαντινό κάστρο του Διδυμότειχου δεσπόζει σε βραχώδη λόφο πάνω από τις εκβολές του Ερυθροπόταμου στον Έβρο. Ιδρυμένο σε κοντινή απόσταση από την Κωνσταντινούπολη, το κάστρο κατείχε στρατηγική θέση ως πόλη-σταθμός στο δρόμο Αδριανούπολης-Τραϊανούπολης. Η ίδρυση της πόλης ανάγεται στα ρωμαϊκά χρόνια, ενώ υπέστη πολλές επισκευές κατά τη μακραίωνη ιστορία της, ιδιαίτερα από την Ιουστινιάνεια μέχρι την Παλαιολόγεια περίοδο. Η πόλη απέκτησε ιδιαίτερη σημασία και αποτέλεσε το επίκεντρο των ιστορικών εξελίξεων από τον 7ο αιώνα και εξής. Ωστόσο, η μέγιστη ακμή της ήλθε τον 14ο αιώνα, όταν μέλη της αυτοκρατορικής αυλής διέμεναν στο κάστρο επί μακρόν, το οποίο υπήρξε ιδιαίτερα αγαπημένος τόπος διαμονής του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Γ’ Παλαιολόγου –και λόγω του εξαιρετικού κυνηγιού που πρόσφερε η περιοχή–, ενώ εδώ στέφθηκε αυτοκράτορας ο Ιωάννης Στ΄ Καντακουζηνός το 1342. Περισσότερα
Αναστασιούπολη
Η Αναστασιούπολη είναι χτισμένη στην εύφορη πεδιάδα στους πρόποδες της Ροδόπης κοντά στο μυχό της Βιστωνίδας λίμνης. Από τα ρωμαϊκά χρόνια αποτελούσε σταθμό της Εγνατίας οδού και ήταν γνωστή ως Stabulo Diomedis (=Στάβλοι του Διομήδη), καθότι, σύμφωνα με την παράδοση, στην περιοχή αυτήν έβοσκαν τα άγρια και αιμοβόρα άλογα του Διομήδη, τα οποία κατόρθωσε να αιχμαλωτίσει ο Ηρακλής. Με το όνομα Αναστασιούπολη αναφέρεται για πρώτη φορά από τον ιστορικό Προκόπιο . Το όνομα αυτό πρέπει να της δόθηκε την εποχή του αυτοκράτορα Αναστασίου Α’ (491-518), ο οποίος την οχύρωσε για πρώτη φορά. Μετά την καταστροφή της πόλης από τον Ιωάννη Ασάν το 1206 και την επανίδρυσή της το 1341 από τον Ανδρόνικο Γ’ Παλαιολόγο, η πόλη ονομάστηκε Περιθεώριο. Περισσότερα
Καβάλα
Η πόλη της Καβάλας απλώνεται αμφιθεατρικά στην τριγωνική χερσόνησο της Παναγίας, νότια του όρους Σύμβολο, και διατηρεί ίχνη συνεχούς κατοίκησης από την αρχαιότητα έως σήμερα. Καταλαμβάνει στρατηγική θέση μεταξύ Θράκης και Μακεδονίας, την οποία φαίνεται να επέλεξαν οι Θάσιοι και άποικοι από την Πάρο του 7ου π.Χ. αιώνα που ίδρυσαν την πόλη – λιμένα, την οποία ονόμασαν "Νεάπολη". Το όνομά αυτό διατηρήθηκε καθόλη τη διάρκεια της Ρωμαϊκής και Παλαιοχριστιανικής περιόδου. Το 746 στον Παρισινό κώδικα 1557 Α η πόλη μνημονεύεται ως "Χριστούπολη" ενώ το όνομα «Καβάλα» που διατηρεί έως σήμερα πρωτοεμφανίζεται το 1470. Περισσότερα
Αμφίπολη
Η Αμφίπολη βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Παγγαίου κοντά στις όχθες του ποταμού Στρυμόνα. Οι αρχαιολογικές ενδείξεις μαρτυρούν έντονη ανθρώπινη παρουσία και δραστηριότητα στην περιοχή ήδη από τη Μέση Νεολιθική Εποχή. Η Αμφίπολη χτισμένη αμφιθεατρικά, σε θέση στρατηγική, αποτέλεσε αποικία των Αθηναίων που ιδρύθηκε το 437/6 στη θέση της πόλης Εννέα Οδοί, παλαιότερης πόλης της Ηδωνίας. Στη διάρκεια των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων η πόλη υπήρξε κέντρο άνθησης της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής, ενώ παράλληλα, η διέλευση της Εγνατίας Οδού από την Αμφίπολη στάθηκε σημαντικός παράγοντας διατήρησης της ακμής της πόλης στους ρωμαϊκούς και παλαιοχριστιανικούς χρόνους. Την περίοδο αυτή και με βεβαιότητα έως το 692 μ.Χ. η Αμφίπολη αποτέλεσε επισκοπική έδρα και εξελίχτηκε σε σημαντικό εκκλησιαστικό κέντρο της περιοχής. Από την περίοδο αυτή έχουν εντοπιστεί ανασκαφικά εντός των ορίων της πόλης τέσσερις ναοί στον τύπο της βασιλικής , κοσμημένοι με πολυτελή ψηφιδωτά δάπεδα και ορθομαρμαρώσεις , ένα επισκοπικό μέγαρο κι ένας περίκεντρος ναός. Το διάστημα αυτό η πόλη είναι οχυρωμένη με τείχος, μήκους 7,5 χλμ., και με ένα δεύτερο περίβολο, μήκους 2,2 χλμ. που όριζε τον χώρο της ακρόπολης. Περισσότερα
Ρεντίνα
Ο φυσικά οχυρός λόφος της Ρεντίνας βρίσκεται περίπου 75 χλμ. ΒΑ της Θεσσαλονίκης, στα νότια του ποταμού Ρήχιου και δίπλα στην αρχαία Εγνατία οδό. Οι ανασκαφές που έχουν διενεργηθεί στον λόφο και την τριγύρω περιοχή έχουν φέρει στο φως ίχνη ανθρώπινης παρουσίας, ήδη από τη Νεολιθική περίοδο. Στον ΝΔ τομέα του κάστρου έχουν αποκαλυφθεί τοίχοι κτισμάτων και αναλημμάτων που από την κατασκευή τους και τα συναφή ευρήματα έχουν χρονολογηθεί στην Ελληνιστική περίοδο. Η Ρεντίνα βρισκόταν κοντά στον οικισμό της Αρέθουσας, που παρήκμασε μετά τον 6ο μ.Χ. αιώνα, και σε μικρή απόσταση από τον παρόδιο σταθμό (mutatio) με το όνομα Peripidis (γεν. Peripidinis), από τον οποίο κατά μια ερμηνεία θα μπορούσε να κατάγεται το σημερινό όνομά της. Περισσότερα
Θεσσαλονίκη
Γύρω από το μυχό του Θερμαϊκού Κόλπου υπήρχαν αρκετά αρχαία πολίσματα με έντονη εμπορική κίνηση που ενισχύθηκε μετά την καταστροφή της Ολύνθου από τον Φίλιππο το 348 π.Χ. Σύμφωνα με τον Στράβωνα, ο βασιλέας Κάσσανδρος συνοίκησε το 316 π.Χ. μια νέα πόλη και της έδωσε το όνομα της συζύγου του και αδερφής του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Θεσσαλονίκης. Τα ελάχιστα οικοδομικά ίχνη της Ελληνιστικής εποχής που έχουν εντοπιστεί ως σήμερα, το συγκρότημα ενός σημαντικού διοικητικού κτιρίου στην Πλατεία Διοικητηρίου και το ανατολικό σκέλος του τείχους, δείχνουν ότι η πόλη προοριζόταν εξαρχής να αποτελέσει μεγάλο πολιτικό και στρατιωτικό κέντρο. Η γεωγραφική θέση της, σε νευραλγικό σημείο των χερσαίων και θαλάσσιων δρόμων της Μακεδονίας, επεφύλαξε μεγάλη ανάπτυξη στη Θεσσαλονίκη στο πέρασμα των αιώνων. Περισσότερα
Γυναικόκαστρο
Το Γυναικόκαστρο βρίσκεται στην κορυφή απότομου λόφου στο κέντρο της πεδιάδας του Αξιού, περίπου 59 χλμ. Β-ΒΔ της Θεσσαλονίκης. Το φρούριο χτίστηκε το διάστημα 1328-1341 από τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Ανδρόνικο Γ’ Παλαιολόγο, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου προγράμματος οχυρωματικών έργων που εφάρμοσε αμέσως μετά την ενθρόνισή του, με σκοπό την αμυντική ενίσχυση της μακεδονικής πρωτεύουσας, της Θεσσαλονίκης, και της ευρύτερης περιοχής της, καθώς και τον αποτελεσματικότερο έλεγχο των διαβάσεων προς τη δυτική Μακεδονία. Σύμφωνα με την παράδοση, το φρούριο ήταν τόσο ισχυρό που αρκούσε για την υπεράσπιση του μια γυναικεία φρουρά, γεγονός στο οποίο όφειλε και το όνομά του. Περισσότερα
Βέροια
Η πόλη της Βέροιας βρίσκεται στους ανατολικούς πρόποδες του Βερμίου, σε υψόμετρο 130 μ. και παρουσιάζει συνεχή κατοίκηση από την αρχαιότητα. Γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη στους ελληνιστικούς χρόνους, ιδιαίτερα στα χρόνια της δυναστείας των Αντιγονιδών, διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου που κατάγονταν από τη Βέροια, καθώς και στη Ρωμαϊκή περίοδο, όπου έγινε έδρα του «Κοινού των Μακεδόνων». Δέχτηκε από νωρίς το χριστιανικό λόγο και ήδη από το 325 μαρτυρείται επίσημα η παρουσία Επισκόπου. Στη διάρκεια της Παλαιοχριστιανικής περιόδου η Βέροια εξελίχτηκε σε σημαντικό διοικητικό, στρατιωτικό και εκκλησιαστικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής και υπέστη πολλές πολεοδομικές αλλαγές, με περίλαμπρα λατρευτικά και κοσμικά κτίρια που άλλαξαν τη φυσιογνωμία της πόλης. Περισσότερα
Σέρβια
Η σημερινή πόλη των Σερβίων βρίσκεται στην πεδιάδα του Αλιάκμονα, πάνω σε βραχώδες ύψωμα που περιβάλλεται από βαθιές χαράδρες. Η ομώνυμη μεσαιωνική πόλη-κάστρο βρισκόταν στο λόφο πάνω από τα σύγχρονα Σέρβια και, σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Πορφυρογέννητο, έλαβε την ονομασία της από τους Σέρβους που εγκαταστάθηκαν στη θέση τον 7ο αιώνα με άδεια του αυτοκράτορα Ηρακλείου. Περισσότερα
Καστοριά
Η πόλη της Καστοριάς βρίσκεται στη Δυτική Μακεδονία και είναι πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού. Είναι χτισμένη ανάμεσα στα όρη Βέρνο (Βίστι) και Γράμμο, πάνω σε μία στενή χερσόνησο που διευρύνεται βαθμιαία καθώς εισέρχεται στη λίμνη Ορεστιάδα, γνωστή και ως Λίμνη της Καστοριάς. Η γεωγραφική της θέση και η φυσική της οχύρωση, περιβάλλεται από τη λίμνη σε όλες τις πλευρές εκτός από τη νότια, την ανέδειξαν ως ένα από τους σημαντικούς κόμβους της περιοχής της Δυτικής Μακεδονίας, γεγονός που συνέβαλε αποφασιστικά στην οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη της πόλης. Η περιοχή έχει μακραίωνη ιστορία με τα πρώτα στοιχεία κατοίκησης να ανιχνεύονται ήδη από τη νεολιθική εποχή. Περισσότερα
Αγγελόκαστρο
Το Αγγελόκαστρο, από τα σημαντικότερα φρουριακά συγκροτήματα της Κέρκυρας, κατέχει στρατηγική θέση στο ΒΔ άκρο του νησιού εξασφαλίζοντας τον έλεγχο της περιοχής της νότιας Αδριατικής θάλασσας. Οι αρχαιολογικές ενδείξεις ανάγουν την πρώτη χρήση του υψώματος στον 5ο-6ο αιώνα, ενώ η οχύρωση του χώρου, χωρίς αυτό να τεκμηριώνεται από τις γραπτές πηγές, ενδεχομένως αποτελεί μέριμνα των Κομνηνών στην προσπάθειά τους να προασπίσουν την Κέρκυρα από τους Νορμανδούς της Σικελίας και τις επαναλαμβανόμενες επιθέσεις τους. Περισσότερα
