Τα τείχη


Η πόλη της Βέροιας οχυρώθηκε ήδη από την ελληνιστική περίοδο. Σε όλη τη διάρκεια της παλαιοχριστιανικής και της βυζαντινής περιόδου, στο πλαίσιο της οργάνωσης της άμυνας έναντι των επιδρομών των Γότθων, η υφιστάμενη οχύρωση υπέστη ανοικοδομήσεις και επισκευές ώστε να είναι ισχυρή ενόψει νέων επιδρομών.

Ο οχυρωματικός περίβολος είχε τη μορφή διπλού τείχους, πάχους 2,40-2,80μ. που εκτεινόταν κατά μήκος της βόρειας, της ανατολικής και της νότιας πλευράς της πόλης για περίπου 3.500μ., από τα οποία σήμερα σώζονται μόλις τα 170μ. Τη βόρεια και τη νότια πλευρά της οχύρωσης ενίσχυαν τετράγωνοι, τριγωνικοί και ημικυκλικοί αμυντικοί πύργοι. Σύμφωνα με τις πηγές, στον οχυρωματικό περίβολο ανοίγονταν τρεις πύλες, η «βασιλική» που εξυπηρετούσε τον βόρειο τομέα της πόλης, η «οψικκιακή», γνωστή και ως πύλη του «Παλαιού Φόρου», που τοποθετείται κοντά στον ναό της Παλαιοφορίτισσας, και τέλος, η πύλη όπου πιθανότατα κατέληγε η σύγχρονη οδός Μητροπόλεως, άλλοτε ρωμαϊκός δρόμος που βρισκόταν σε χρήση και κατά τη βυζαντινή περίοδο.

Εντός των τειχών της βυζαντινής Βέροιας, οι πηγές αναφέρουν την ύπαρξη εγκάρσιου τείχους που διαιρούσε την πόλη σε δύο μέρη, το οποίο δεν όμως δεν έχει μέχρι σήμερα εντοπιστεί. Επίσης, μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα σωζόταν στο ψηλότερο σημείο της Βέροιας μία από τις δύο ακροπόλεις που έκτισε ο Στέφανος Δουσάν με σκοπό την ενίσχυση της άμυνας.


Γλωσσάρι (1)

Παλαιοχριστιανική Περίοδος: η Παλαιοχριστιανική περίοδος τυπικά ξεκινά από την ίδρυση της Κωνσταντινούπολης από το Μ. Κωνσταντίνο στα 330 μ.Χ. και τη μεταφορά σε αυτή της έδρας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας από τη Ρώμη, και λήγει με το τέλος της βασιλείας του Ιουστινιανού Α (565).


Πληροφοριακά Κείμενα (1)

Γότθοι: Γερμανικό φύλο που κατά πάσα πιθανότητα προερχόταν από τη Σκανδιναβία. Περίπου τον 1ο αιώνα μετανάστευσαν νότια κατά μήκος του Βιστούλα ποταμού και εγκαταστάθηκαν στη Σκυθία (περίπου στη σημερινή Ουκρανία). Τον 3ο αι. χωρίστηκαν σε Βησιγότθους και Οστρογότθους. Αρκετοί Γότθοι στρατηγοί φαίνεται πως είχαν αποκτήσει σημαντική επιρροή στη βυζαντινή αυτοκρατορική αυλή, προκαλώντας την αντιπάθεια της αριστοκρατίας και του λαού. Στις αρχές του 5ου αιώνα, έλαβε χώρα στην Κωνσταντινούπολη μια μεγάλης έκτασης σφαγή Γότθων στρατιωτών, με σκοπό και αποτέλεσμα τον ολοκληρωτικό αποκλεισμό τους από τα στρατιωτικά αξιώματα. Το γεγονός αυτό στοίχησε τελικά στην αυτοκρατορία, καθώς στερήθηκε ιδιαίτερα ικανών στρατιωτικών δυνάμεων.


Βιβλιογραφία (3)

1. Καραγιάννη Φ., Οι Βυζαντινοί οικισμοί στη Μακεδονία μέσα από τα αρχαιολογικά δεδομένα (4ος – 15ος αιώνας), Θεσσαλονίκη, 2010

2. Πέτκος Α. Σ, ‘Τα τείχη της Βέροιας (προανασκαφική επισκόπηση)’ σε Μνήμη Μανόλη Ανδρόνικου, Θεσσαλονίκη, 1997

3. Πέτκος Α. Σ, Καραγιάννη Φ., Ανασκαφικές έρευνες στα βυζαντινά κοιμητήρια της Βέροιας, 2004


Σχόλια (0)