Το κάστρο του Ακροκορίνθου


Το κάστρο του Ακροκορίνθου βρίσκεται ΝΔ της αρχαίας Κορίνθου και στεφανώνει τον ομώνυμο απόκρημνο βράχο ύψους 575 μ. Με συνολική περίμετρο τειχών περί τα 3.000 μ. αποτελεί το μεγαλύτερο σε έκταση φρούριο της Πελοποννήσου, και σίγουρα ένα από τα σημαντικότερα της περιοχής, αφού διαθέτει στρατηγικής σημασίας θέση στην είσοδο του Μοριά.

Αποτελεί τυπικό δείγμα φρουριακής αρχιτεκτονικής και έχει χτιστεί σε επάλληλες οικοδομικές φάσεις, καθώς υπήρξε η οχυρωμένη ακρόπολη της αρχαίας και στη συνέχεια κάστρο της μεσαιωνικής Κορίνθου. Τρεις επάλληλες αμυντικές σειρές τειχών με ισάριθμους πυλώνες οδηγούν στο εσωτερικό του κάστρου, συνολικής επιφάνειας 240.000 τετραγωνικών μέτρων, όπου υπάρχουν ερείπια κτισμάτων όλων των εποχών. Στη ΝΔ πλευρά του κάστρου κατά τα χρόνια της Φραγκοκρατίας ορθώθηκε διώροφος πύργος με περίβολο που δέχτηκε επεμβάσεις κατά την Οθωμανική περίοδο.

Η πρώτη φάση των τειχών χρονολογείται στον 7ο-6ο π.Χ. αιώνα, περίοδο ακμής για την πόλη της Κορίνθου. Η επόμενη σημαντική φάση τοποθετείται στον 4ο ή στο α΄ μισό του 3ου π.Χ. αιώνα, ενώ το 146 π.Χ. τα τείχη καταστρέφονται από τον Ρωμαίο Λεύκιο Μόμμιο. Κατά τον 6ο αιώνα έχει θεωρηθεί πως το κάστρο δέχεται επισκευές από τον Ιουστινιανό, ενώ σημαντικές εργασίες οχύρωσης έλαβαν χώρα κατά τη Μεσοβυζαντινή περίοδο (8ο-12ο αι.). Το κάστρο καταλαμβάνεται από τους Φράγκους το 1210 και ο υπερασπιστής του Λέων Σγουρός αυτοκτονεί, πέφτοντας έφιππος από τα τείχη για να μην παραδοθεί. Στους αιώνες που ακολουθούν γίνονται επισκευές και ενισχύσεις των τειχών τόσο από τους Φράγκους, όσο και από τους Παλαιολόγους, σε μια εποχή κατά την οποία η πόλη της Κορίνθου φαίνεται να μεταφέρεται εντός του κάστρου. Εργασίες εκτελούνται και από τους Οθωμανούς κατακτητές (1458-1823), όπως επίσης και από τους Ενετούς, οι οποίοι ενισχύουν τμήματα των τειχών κατά τη διάρκεια της Β΄ Ενετοκρατίας (1687-1715).

Στο εσωτερικό του κάστρου σώζονται τα ερείπια του ιερού της Αφροδίτης (5ου-4ου π.Χ. αιώνα), η πηγή της Άνω Πειρήνης, αρκετοί χριστιανικοί ναοί, μία υπόγεια βυζαντινή δεξαμενή, τζαμιά, κρήνες κ.ά.


Γλωσσάρι (1)

πυλώνας: μεγάλη εξωτερική θύρα που αποτελεί την κύρια είσοδο μεγάρου, ανακτόρου,μονής, κλπ.


Πληροφοριακά Κείμενα (1)

Ιουστινιανός Α' (περ. 482-565): Αυτοκράτορας του Βυζαντίου (527-565). Διαδέχθηκε στον θρόνο τον θείο του Ιουστίνο Α΄. Από τις πρώτες ενέργειες του Ιουστινιανού ήταν η αναδιοργάνωση του φορολογικού συστήματος, ενώ συγκέντρωσε και επανακωδικοποίησε τους νόμους του Θεοδοσίου. Αναμείχθηκε προσωπικά και σε θρησκευτικές διαμάχες και συγκάλεσε την Ε΄ Οικουμενική Σύνοδο (553). Ο Ιουστινιανός θεωρούσε τον εαυτό του πρωτίστως ως ορθόδοξο αυτοκράτορα και έλαβε σκληρά μέτρα κατά των εναπομεινάντων ειδωλολατρών. Πολλές από τις ενέργειές του, κυρίως σε πολιτικό και φορολογικό επίπεδο, προκάλεσαν την έντονη δυσαρέσκεια συγκλητικών και φατριών και οδήγησαν στη Στάση του Νίκα. Ανέπτυξε έντονη οικοδομική δραστηριότητα, χτίζοντας μόνο στην Κωνσταντινούπολη 30 εκκλησίες, ανάμεσα τους και την περίφημη εκκλησία της Αγίας Σοφίας. Όσον αφορά στην εξωτερική πολιτική, αντιμετώπισε με επιτυχία τους Πέρσες και τους Βάνδαλους στην Ανατολή και επικεντρώθηκε στην ανάκτηση της Δύσης. Η επιθυμία του πραγματοποιήθηκε προσωρινά εξαντλώντας όμως την αυτοκρατορία, με αποτέλεσμα οι βάρβαροι της Βαλκανικής να λεηλατήσουν την ελληνική χερσόνησο μέχρι τον Ισθμό και βαρβαρικοί πληθυσμοί να εγκατασταθούν στα σύνορα. Οι πολεμικές του δραστηριότητες ωστόσο εξάντλησαν το Βυζάντιο σε χρήμα και στρατό και εν τέλει δεν είχαν ουσιαστικό αποτέλεσμα, καθώς η Ιταλία όπως και οι άλλες περιοχές που είχε κατακτήσει σύντομα χάθηκαν ξανά. Έτσι, μετά τον θάνατό του, η αυτοκρατορία, αποδυναμωμένη, θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει νέες επιθέσεις, με αποκορύφωμα τις αραβικές κατακτήσεις, που θα αναιρέσουν το μεγαλύτερο μέρος των εξωτερικών επιτευγμάτων του Ιουστινιανού.


Βιβλιογραφία (4)

1. Αν. Κουμούση, Ακροκόρινθος, Υπουργείο Πολιτισμού, Αθήνα, 2001

2. J. L. Rife, ‘Leo’s Peloponnesian Fire-Tower and the Byzantine Watch-Tower on Acrocorinth’ σε Archaeology and History in Roman, Medieval and Post-Medieval Greece: Studies on Method and Meaning in Honor of Timothy E. Gregory, W. Caraher, L. J. Hal, R. Scott Moore, Aldershot, 2008

3. Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού | Κάστρο Ακροκορίνθου, http://odysseus.culture.gr/h/3/gh352.jsp?obj_id=15661

4. Μνημεία Κορίνθου, http://www3.ascsa.edu.gr/media/corinth/monuments.swf


Σχόλια (0)