Το παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου


Εμβληματικό έργο της γοτθικής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα και σημείο κατατεθέν για τη μεσαιωνική πόλη της Ρόδου είναι αναμφίβολα το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου (Castello ή Palazzo). Το κτήριο με τις επιβλητικές του διαστάσεις δεσπόζει στο υψηλότερο σημείο της ΒΔ πλευράς του κάστρου, όπου καταλήγει η οδός των Ιπποτών, και καταλαμβάνει τη θέση αρχαίου ναού του θεού Ήλιου της αρχαίας ακρόπολης. Στην κατασκευή του οχυρωματικού τείχους των βυζαντινών χρόνων, την οποία επέβαλαν οι επανειλημμένες από τα μέσα του 7ου αι. αραβοπερσικές επιθέσεις, ανήκει η πρώτη θεμελίωση του παλατιού.

Το Castello ανεγέρθηκε από τους Ιωαννίτες ιππότες τον 14ο αι., με σκοπό να στεγάσει το στρατιωτικό και διοικητικό κέντρο της πόλης. Στην περίοδο της οθωμανικής κατοχής, από το 1522 και εξής, το παλάτι μετατράπηκε σε φυλακή και παραδόθηκε στη φθορά. Η ανατίναξη δε παρακείμενης πυριτιδαποθήκης το 1865 υπήρξε σχεδόν ολοκληρωτικά καταστροφική για το μνημείο, του οποίου η σημερινή μορφή οφείλεται στο εκτεταμένο πρόγραμμα αναστήλωσής του από τους Ιταλούς στη δεκαετία του 1930. Πρόκειται για πυργοειδές οικοδόμημα, κάτοψης  ορθογώνιου σχήματος (~80x75μ.), το οποίο περιλαμβάνει μεγάλη εσωτερική πλακόστρωτη αυλή (~50x40μ.) με περιμετρικές στοές. Χαρακτηριστική είναι η κεντρική πύλη του παλατιού, στα νότια, εκατέρωθεν της οποίας υψώνονται δύο υψηλοί και ισχυροί πύργοι κυκλικής διατομής. Στο ισόγειο διέθετε βοηθητικούς χώρους, ενώ τις τέσσερις πτέρυγες του ορόφου αποτελούσαν 80 και πλέον δωμάτια και αίθουσες, διακοσμημένες με μωσαϊκά δάπεδα και τοιχογραφίες. Μεταξύ αυτών υπερείχε η κεντρική αίθουσα του Συμβουλίου, η τραπεζαρία, καθώς και το παρεκκλήσιο που ήταν αφιερωμένο στην Αγία Αικατερίνη.

Από το 1993 σε επτά αίθουσες της ΝΔ πτέρυγας του παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου οργανώθηκε και λειτουργεί το Μεσαιωνικό Μουσείο της Ρόδου με την έκθεση "Η Ρόδος από τα παλαιοχριστιανικά χρόνια μέχρι την κατάληψή της από τους Τούρκους (1522)". Η έκθεση διαρθρώνεται στις επτά αίθουσες ακολουθώντας τις εξής θεματικές ενότητες: 1. Εισαγωγή. Από την "αρχαία" ιδεολογία στη χριστιανική, 2. Οικονομία, 3. Κοινωνικός βίος, 4. Άμυνα και Διοίκηση, 5. Πνευματικός βίος, 6 και 7. Λατρεία και τέχνη.


Γλωσσάρι (2)

τοιχογραφία: ζωγραφική παράσταση στην επιφάνεια τοίχου ή οροφής οικοδομήματος.
παρεκκλήσι: πρόκειται για μικρών διαστάσεων ναΐσκο, ο οποίος είτε είναι αυτόνομος είτε ανήκει σε κάποιο ίδρυμα ή εξαρτάται από μεγαλύτερο ναό. Στο Βυζάντιο τα παρεκκλήσια είχαν συχνά ταφική χρήση.


Πληροφοριακά Κείμενα (0)


Βιβλιογραφία (8)

1. Η Ρόδος από τον 4ο αιώνα μέχρι την κατάληψή της από τους Τούρκους (1522): Παλάτι Μεγάλου Μαγίστρου, Αθήνα, 2004

2. Κόλλια Η., Η Ρόδος από τα παλαιοχριστιανικά χρόνια έως την κατάληψή της από τους Οθωμανούς (1522), 1993

3. Κόλλια Η., Η μεσαιωνική πόλη της Ρόδου και το παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, Αθήνα, 1994

4. Κόλλια Η., Η παλαιοχριστιανική και βυζαντινή Ρόδος. Η αντίσταση μιας ελληνιστικής πόλης, Αθήνα, 2000

5. Ρόδος 2.400 χρόνια. Η πόλη της Ρόδου από την ίδρυσή της μέχρι την κατάληψη από τους Τούρκους (1523): Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο, Αθήνα, 2000

6. Λαμπράκη Α., Ρόδος: Σύντομη ιστορική ανασκόπηση, 1993

7. Μανούσου-Ντέλλα, Κ., Μεσαιωνική πόλη Ρόδου: Έργα Αποκατάστασης (1985-2000), Ρόδος, 2001

8. Στεφανίδου Α., ‘Μεσαιωνική πόλη Ρόδου’ σε Ενετοί και Ιωαννίτες Ιππότες. Δίκτυα οχυρωματικής αρχιτεκτονικής, Αθήνα, 2001


Σχόλια (0)