Βυζαντινών Πολεμικά

Τοιχογραφία.Σε όλη τη διάρκεια της μακραίωνης ιστορίας της η Βυζαντινή Αυτοκρατορία ήρθε πολλές φορές αντιμέτωπη με λαούς που ήθελαν να καταλάβουν τα εδάφη της. Στην προσπάθεια οργάνωσης της άμυνας, οι βυζαντινές πόλεις αποτελούσαν βασικό άξονα της πολιτικής, στρατιωτικής και εκκλησιαστικής διοίκησης και γι’ αυτό η οχύρωσή τους υπήρξε πρωτεύον μέλημα της αυτοκρατορικής διοίκησης. Σύμφωνα με το έργο του Προκοπίου Περί κτισμάτων, Περισσότερα

Μορφές επικοινωνίας

 Μικρογραφία σε χειρόγραφο. Η έννοια του ταξιδιού αναψυχής ήταν άγνωστη στο βυζάντιο. Τα ταξίδια είχαν πάντα ένα σκοπό που ποίκιλλε ανάλογα με την περίοδο, την εποχή του έτους, τα μέσα μεταφοράς, τον προορισμό, τη θέση και την οικονομική κατάσταση των ταξιδιωτών. Κατά την Ύστερη Αρχαιότητα, όταν η Βυζαντινή Αυτοκρατορία ήταν πολύ ισχυρή και οι δρόμοι από στεριά και θάλασσα ήταν ανοιχτοί και ασφαλείς, οι ταξιδιωτικοί προορισμοί δεν περιορίζονταν μόνο στη Μεσόγειο, αλλά εκτείνονταν ανατολικά έως την Κίνα, την Ινδία και την Κεϋλάνη, νότια μέχρι την Αιθιοπία και βόρεια ως τον Εύξεινο Πόντο. Μετά τον 7ο αιώνα όμως, σπάνια οι ταξιδιώτες πήγαιναν σε εξωτικά μέρη με εξαίρεση ειδικές αποστολές σε ξένα κράτη, όπως ήταν η αποστολή των αδελφών Κυρίλλου και Μεθοδίου στη Μοραβία, στην Κεντρική Ευρώπη. Στο ύστερο Βυζάντιο, ο αυτοκράτορας Μανουήλ Β’ Παλαιολόγος με τους άμεσους συνεργάτες του έφτασε έως την Αγγλία, ενώ ο Λάσκαρης Κανανός, ένας, μάλλον, τυχοδιώκτης έμπορος, έφτασε μέχρι τη Σκανδιναβία, τις χώρες της Βαλτικής και την Ισλανδία. Περισσότερα

Η πόλη στο Βυζάντιο

Ψηφιδωτό.Η Βυζαντινή αυτοκρατορία, στους πρώτους αιώνες αποτελούνταν κυρίως από πόλεις που επέζησαν από την αρχαιότητα και είχαν έντονα αποτυπωμένο στον πολεοδομικό τους ιστό το πνεύμα του αρχαίου κόσμου. Τον 6ο αιώνα στην Ανατολή υπάρχουν καταγεγραμμένες περισσότερες από 900 πόλεις, οι σημαντικότερες από τις οποίες ήταν η Κωνσταντινούπολη, η Αλεξάνδρεια και η Αντιόχεια. Περισσότερα

Τα εν οίκω...εν δήμω

Μικρογραφία σε χειρόγραφο. Το κέντρο μεγάλες του ιδιωτικού βίου των Βυζαντινών ήταν αναμφίβολα το σπίτι τους. Απαραίτητο στοιχείο του εξοπλισμού του σπιτιού ήταν τα μαγειρικά και τα επιτραπέζια σκεύη, τα πιάτα (σκουτέλια ή πινάκια), οι δίσκοι, οι γαβάθες, τα ποτήρια, τα κύπελλα (καύκοι ή σκυφία), οι κανάτες (οινοχόες) και οι αλατιέρες (αλατοδοχεία). Ενδιαφέρουσα παράμετρος της καθημερινής ζωής των Βυζαντινών ήταν η διατροφή τους. Τα ενδύματα, αλλά και τα σωζόμενα κοσμήματα καθώς και τα εργαλεία καλλωπισμού και τα δοχεία των αρωμάτων εκφράζουν με σαφή τρόπο το ενδιαφέρον που έδειχνε η βυζαντινή κοινωνία για τον στολισμό και την κόσμηση. Περισσότερα

Η κοινωνική ζωή στο Βυζάντιο

Βάση αφιερωματικού μνημείου.Στο δημόσιο βίο των Βυζαντινών η κοινωνική ζωή ήταν συνυφασμένη με την Εκκλησία και την κεντρική εξουσία. Οι μεγάλες χριστιανικές γιορτές γίνονταν συνήθως αφορμή εορτασμών και πανηγυρικών εκδηλώσεων στους δρόμους, τις πλατείες και κυρίως στις εκκλησίες που σταδιακά εξελίχτηκαν σε βασικούς τόπους κοινωνικής συναναστροφής. Ωστόσο, ιδιαίτερα στις μεγάλες πόλεις των πρώτων χριστιανικών αιώνων οι κοσμικές διασκεδάσεις και θεάματα που παρουσιάζονταν στο θέατρο και στον ιππόδρομο ήταν πολύ αγαπητά και συνδεδεμένα με την κοινωνική ζωή. Περισσότερα

Επιστήμη και Τεχνολογία

Τοιχογραφία.Η μεγαλύτερη συμβολή του Βυζαντίου στην επιστήμη θεωρείται η διαφύλαξη και η συνέχιση των γνώσεων του αρχαίου κόσμου μέσω της αναπαραγωγής κειμένων στα βυζαντινά καλλιγραφικά εργαστήρια. Ωστόσο, οι Βυζαντινοί δεν περιορισθήκαν μόνο στην αντιγραφή των αρχαίων χειρογράφων αλλά και στη συγγραφή νέων, όπου παρέθεταν τις εμπειρικές ανακαλύψεις και τα τεχνολογικά επιτεύγματά τους. Περισσότερα

Έθιμα των Βυζαντινών

Τοιχογραφία.Πολλά από τα έθιμα που υπήρχαν στη ζωή των Βυζαντινών ακολουθούσαν τον κύκλο της ζωής, από τη γέννηση ως τον θάνατο, και ήταν στενά συνδεδεμένα με τις θρησκευτικές παραδόσεις. Σημαντική θέση στη ζωή των Βυζαντινών κατείχε και ο γάμος. Η γέννηση του παιδιού για μια οικογένεια στο Βυζάντιο ήταν ένα χαρμόσυνο γεγονός που συμπλήρωνε το γάμο. Την γέννηση ακολουθούσε η βάπτιση, η οποία στα πρώτα χρόνια του Χριστιανισμού γινόταν όταν οι ενδιαφερόμενοι έφταναν σε μεγάλη ηλικία. Από την άλλη, ο θάνατος στο Βυζάντιο, όπως και στην Αρχαιότητα, δεν σήμαινε το τέλος της ζωής· ήταν απλά η θλιβερή στιγμή της μετάβασης από την επίγεια ζωή σε μιαν άλλη. Περισσότερα